Veel vechtsporten en wedstrijdgevechten pretenderen geen stijl te zijn, maar een systeem. Maar in werkelijkheid zijn het niet meer dan een aantal verzamelde technieken. De gebruikte technieken hebben zich in het verleden bewezen effectief of zijn van generatie op generatie doorgegeven. Vaak hebben die kunsten niet echt een logische en allesomvattende inhoud, en zijn ze als zodanig meer een verzameling bewegingen dan een systeem. Een systeem wordt echter bepaald door de interne en allesomvattende logica die de afzonderlijke onderdelen aan elkaar lijmt.
En het is precies dat wat Wing Chun scheidt van andere vechtsporten.
Wing Chun is geen stijl, maar een systeem gebaseerd op een theorie. Een theorie over hoe een gevecht het beste benaderd kan worden. Deze theorie is opgebouwd uit een aantal basisprincipes, de zogenaamde Kuen Kuit. Vrij vertaald betekent dit: “de principes van de vuist”, of “de principes van het boksen”.
Deze principes leiden de Wing Chun-systemen op alle niveaus:
technisch (hoe de beweging uit te voeren),
tactisch (hoe de zet wordt toegepast) en
strategisch (hoe het gevecht wordt benaderd).
Naast de hierboven beschreven toepassingen hebben de principes invloed op hoe het systeem het beste beheerst kan worden. En hoewel deze principes de basis vormen van met name Wing Chun, kunnen ze worden toegepast op elke andere krijgskunst om hun bewegingen effectiever en efficiënter te maken.
De beste metafoor om dit te beschrijven is om het beheersen van Wing Chun te vergelijken met het beheersen van een vreemde taal. De afzonderlijke technieken zijn de woorden; de woorden worden met behulp van een vaste set regels aan elkaar geregen en resulteren zo in een zin. Deze set regels die binnen een taal worden gebruikt, noemen we grammatica. Binnen Wing Chun kan men de principes vergelijken met grammatica.
Een taal leren begint met het opbouwen van een woordenschat. Wing Chun heeft zijn eigen technieken om onder de knie te krijgen. Dan volgt het leren van makkelijke zinnen. Dit zijn vaak voorkomende basiszinnen die bij veel gelegenheden worden gebruikt. En hoewel het voor de leerling misschien niet helemaal duidelijk is hoe de zin grammaticaal is opgebouwd, stelt hij de leerling in staat om tijdens verschillende praktijksituaties te communiceren. Deze basiszinnen zijn te vergelijken met de vaak uitgevoerde combinaties van technieken van Wing Chun. Gaandeweg wordt de grammatica steeds beter onder de knie, waardoor men zijn eigen zin kan vormen. De geleerde combinaties zijn niet langer de vaste oplossing, maar improviseren kan naar behoefte worden toegepast.
Op het hoogste niveau heeft men een niveau van welsprekendheid verworven; de beoefenaar spreekt de taal vloeiend en kan onbewust grammatica op hoog niveau toepassen. Dit betekent niet alleen dat de beoefenaar de toepassing moeiteloos uitvoert, maar hij kan ook loskomen van de vaste vorm zoals een dichter doet met grammatica: stijl wordt “poëzie in beweging”, afhankelijk van wat de situatie vereist.
